W dzisiejszym świecie do wyboru mamy wiele dobrych książek, ale tylko niektóre z nich są w stanie zmienić nasz sposób myślenia. Do takiej wąskiej grupy wpływowych prac zaliczam korpus Incerto, składający się z pięciu książek autorstwa Nassima Taleba. Wydaje się, że już teraz można go uznawać za jednego z najbardziej wpływowych myślicieli ostatniego stulecia.
Jego biografia jest złożona i nietypowa. Pochodzi z Libanu gdzie jako dziecko doświadczył wojny cywilnej. W Libanie należał również do mniejszości religijnej, będąc członkiem Kościoła Prawosławnego. Później przeniósł się do Nowego Yorku, gdzie przez wiele lat był graczem na giełdzie. Fortuny dorobił się obstawiając, że ekonomia amerykańska wybuchnie. Gdy tak się stało w 2008 roku, Taleb został milionerem. Co więcej, jego druga książka, Czarny łabędź, zapowiedziała nadchodzący krach co sprawiło, że właściwie z dnia na dzień Taleb stał się międzynarodowym celebrytą. Nassim jest równiez geniuszem matematycznym i oprócz pisania zajmuje się również wykładaniem inżynierii na uniwersytecie, również w Nowym Yorku. Dziś, jak sam mówi, ma „fuck you money” więc na uczelni wykłada za darmo.
W Polsce do tej pory ukazały się trzy z jego pięciu książek:
- Zwiedzeni przez losowość (Fooled by randomness)
- Czarny łabędź. O skutkach nieprzewidywalnych zdarzeń (The Black Swan: The Impact of Highly Improbable)
- Antykruchość. O rzeczach, którym służą wstrząsy (Antifragile: Things That Gain from Disorder)
Ogólnie mówiąc, jego książki opisują ryzyko, losowość, i teorię prawdopodobieństwa. Jednak zbiór prac Taleba to przede wszystkim skarbnica wiedzy praktycznej. W swoich książkach Taleb porusza szereg różnorodnych tematów takich jak, na przykład: religia, długi, racjonalność, cnota, pewność siebie, zbytnia pewność siebie, przypadek, filozofia, terroryzm, ekonomia, dieta, podnoszenie ciężarów, prostytucja, i wiele więcej.
W Zwiedzeni przez losowość, Taleb pokazuje rolę losowości w naszym życiu otwierając drzwi do następującego pytania: jak mamy podejmować dobre decyzje w świecie którego nie rozumiemy? Czarny łabędź to rozważania na temat indukcji, czyli problemu obserwacji (link). Karp który karmiony jest przez 364 dni w roku może dojść do wniosku, że jego właściciel jest dobry. Czar pryska dzień później, w Wigilię Bożego Narodzenia. Antykruchość opowiada o procesach które wzmacniane są przez nieoczekiwane wstrząsy. Chińska porcelana pęka po tym jak spada na ziemię, a z drugiej strony każdy wypadek samolotowy sprawia, że następne loty są bezpieczniejsze. Jego ostatnia książka, Skin in the Game, pokazuje asymetrie z którymi mamy na codzień do czynienia. Zawarta w niej zasada jest prosta, potencjalna nagroda zawsze musi wiązać się z ryzykiem porażki (tzw. zasada skóry w grze).
Filozofia Taleba podkreśla wartość systemów organicznych, czyli takich które kładą nacisk na pracę u podstaw. Rozwiązania od górne działają tylko krótko-terminowo. Każdy z nas podejmuje setki decyzji każdego dnia. Czytając Taleba możemy dowiedzieć się jak podejmować wybory w środowisku niepewności. Ryzyko jest zawsze elementem przyszłości, ale gdy podejmujemy właściwe decyzje może sprawić, że ryzyko będzie pracować dla nas. Wielki Szu miał rację mówiąc:
Miałem szczęście? Szczęście trzeba umieć sobie zorganizować.
